تاریخ بشر و بازیها به طرز جدایی ناپذیری، در هم تنیده شدهاند. شواهد غیر قابل انکاری در طی زمانهای مختلف وجود دارند که نشان میدهند، سرگرمی و بازیها به خودی خود، فعالیتهای بیهودهای نیستند؛ بلکه، آنها طبیعتا، بخشهای ضروری زندگی ما هستند. وقتی سیر تکاملی بازیها را درک کنید، آنگاه میتوانید تصمیمات هوشمندانهای بگیرید درباره اینکه چه المانهایی از بازیها را ممکن است بخواهید در طراحیهای گیمیفیکیشن خود بگنجانید. در ادامه تاریخچه مختصری از بازی ها ارائه شده است. با اسکیپ مگ همراه باشید.
گذشتهای دور و دراز
آیا تا به حال به باغ وحش رفتهاید؟ اگر چنین است، به احتمال خیلی زیاد، نشستهاید و برای مدتی میمونها و بوزینهها را تماشا کردهاید. خیلی طول نمیکشد تا آنها را در حال بازی کردن ببینید. آنها همدیگر را تعقیب میکنند، چیزهایی را پرت میکنند، روی هم میپرند و کارهایی از این قبیل انجام میدهند. با فرض اینکه (چنانکه محتمل به نظر میرسد)، انسانها فقط گونه بهتر و تکامل یافتهتر میمونها هستند، این احتمال وجود دارد که ما به مدت بسیار بسیار طولانی، در حال بازی کردن بودهایم. ما احتمالا در حال انجام بازیها بودیم قبل از اینکه یاد بگیریم حرف بزنیم یا حتی روی دو پا بایستیم.
این بدان معناست که ما نمیدانیم، اولین بازیهایی که انجام دادیم، چگونه بودهاند. اگرچه، از خط زمانی توسعه بازیهای مدرن، به خوبی آگاهی داریم.
انداختن تاس، ۳۰۰۰ سال پیش
تاسها، اختراع جدیدی نیستند. در واقع آنها احتمالا یکی از قدیمیترین ابزارهای بازی شناخته شده توسط بشر هستند. طی یک حفاری در جنوب شرقی ایران، باستانشناسان یک مجموعه از تاسهای ۳۰۰۰ ساله را کشف کردند! ما دقیقا نمیدانیم، آن پارسیان اولیه، چه بازیهایی با آنها انجام میدادند، اما محبوبیت تاس، در طول قرنها ادامه داشته است.
تاریخچه مختصری از بازی های انجام شده با تاس
در انگلستان قرن چهاردهم، مردم یک بازی به اسم «خطر» (Hazard) انجام میدادند (این تاریخچه، در کتاب «حکایتهای کنتربری»، نوشته شده توسط «جفری چاوسر»، ذکر شده است). بازی خطر، تا قرن نوزدهم از رونق نیفتاد؛ اما از آن زمان به بعد، به دلیل این که بازی خطر، یک مجموعه قوانین بسیار پیچیده داشت، بازیهای تاس با قوانین سادهتر، جایگزین آن شدهاند.
قبل از مطالعه ادامه این مطلب که تاریخچه مختصری از بازی های تاس است، خوب است، جملهای از «چارلی مانگر» که یک سرمایه گذار، تاجر، وکیل و نیکوکار آمریکایی است، بخوانیم. او میگوید: «یک ایده ساده را در نظر بگیرید و آن را جدی بگیرید.»
خواه با استخوان ساخته شده باشد، خواه با پلاستیک، سادگی یک تاس (یک مکعب با نقطههایی روی آن و نه بیشتر)، به عنوان یک عامل تعیین کننده مؤثر، (حتی با فرض اتفاقی بودن)، ابدی است. ممکن است این را ندانید، اما یک بازی تاس، محبوبترین بازی در کازینوها باقی خواهد ماند (در نیمه قرن بیستم یا حتی پس از آن). «کرپس» تنها بازی در یک قمارخانه است؛ جایی که در آن عددهای زوج به نفع قمارباز هستند. با وجود این، این بازی سودآورترین بازی برای کازینوها است. به نظر نمیرسد که مردم بدانند دقیقا کی بازی را متوقف کنند؛ البته آنها در جاهای دیگر نیز بازی میکنند؛ بازیهایی سرگرم کننده که با تاس انجام میشوند، این بازیها در طول سالها به محیطهایی که بچهها در آنجا هستند، مانند خانهها و مدرسهها، هم گسترش یافتهاند. بازی «یاتزی» با تاس انجام میشود و بیهوده نبود که بازی «دانجنز اند دراگونز»، تاس را در خود گنجاند، حتی اگر بسیاری از آن تاسها دارای تعداد ۴، ۱۰، ۱۲، ۲۰ و حتی بیشتر، وجه هستند.
مقاله پیشنهادی برای مطالعه:
تاریخچه اتاق فرار
تاریخچه مختصری از بازی های تایل و دومینو
اشاراتی به بازیهای تایل، در چین وجود دارند، که بیش از ۲۹۰۰ سال قدمت دارند. دومینوها، ۱۰۰۰ سال بعد، در زمان سلسله سونگ (باز هم در چین)، پدید آمدند. با این حال، دومینوهای غربی، احتمالا از قرن هجدهم، شروع شدند. بازی «ماژونگ» (محبوبترین بازی تایل در جهان، که منشا چینی دارد) تا قرن نوزدهم وارد بازار نشد.
بازیهای تختهای، حتی قدیمیتر هستند
در ارائه تاریخچه مختصری از بازی ها میرسیم به بازیهای تختهای. اگر از بازی «مونوپولی» یا «اسکربل» لذت میبرید، شما تنها نیستید. اولین بازیهای تختهای شناخته شده، ۵۰۰۰ سال قدمت دارند و توسط مصریها بازی میشدند. ما قوانین این بازیها را نمیدانیم، اما یک بازی تختهای به اسم «سینیت» وجود دارد که قدمت آن به حدود ۳۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح، برمیگردد.
چینیها اولین بازی تختهای شناخته شده خود را، ۲۰۰ سال قبل از میلاد مسیح، اختراع کردند. و در اروپای غربی، آنها بازی «تافل» (یک بازی که بسیار به شطرنج شبیه است) را از ۴۰۰ سال قبل از میلاد، انجام میدادند.
هنوز در حال بازی!
اگر تا به حال بازیهای «Go»، «Chess»، «Backgammon» یا «Nine Men’s Morris» را انجام دادهاید، پس شما یک بازی با بیش از هزار سال سابقه را انجام دادهاید. بازی Go از ۲۰۰ سال قبل از میلاد، در کشور کره بوده است. بازی Backgammon که یک بازی ایرانی است مربوط به ۶۰۰ سال بعد از میلاد مسیح است (و با تاس انجام میشود). Chess یک بازی هندی است که تقریبا همزمان با بازی Backgammon آمد؛ و بازی Nine Men’s Morris که شاید متعلق به انگلستان قرون وسطی باشد، خیلیها فکر میکنند از امپراطوری روم نشأت میگیرد.
«مار و پله»، یکی از محبوبترین بازیهای کودکانه در جهان، احتمالا از قرن شانزدهم، و از هند آغاز شد؛ و شگفت، شگفت اینکه در این بازی هم، تاسها، احتمالات را برای بازیکنان، تامین میکنند.
اولین بازی تختهای تجاری که توسط «جورج فاکس» در انگلستان، ساخته شده بود در سال ۱۸۰۰ وارد بازار شد؛ به آن، «The Mansion of Happiness» میگفتند و اساسا یک بازی رقابتی، شبیه بازی «لودو» بود. قدیمیترین شرکت بازیهای تختهای بازمانده، کمپانی «Milton Bradley» است. این شرکت در سال ۱۸۶۰ تأسیس شد و بازیهای معروفش عبارتند از: Downfall، Hungry Hippos و Connect 4. در بخش بعدی تاریخچه مختصری از بازی های گروهی ارائه شده است.
مقاله پیشنهادی برای مطالعه:
معرفی و تاریخچه مکعب روبیک – پازلی که جهان را فتح کرد
من را مشارکت بده!
بازیهای کارتی (ورق)، اختراع جدیدتری هستند و اولین باری که از یک دسته ورق استفاده شد احتمالا در چین باستان بوده است. این بازیها در دوران سلسله تانگ (قرن ششم تا قرن نهم پس از میلاد) انجام میشدهاند. کارتها در قرن چهاردهم به اروپا رسیدند و ورقهای اولیه بسیار شبیه به کارتهای تاروت بودهاند که نسخههای مدرن و کلاسیک قرون وسطایی آن را میتوانیم به صورت آنلاین یا مجازی در هر کتابفروشی (در بخش ذهن، بدن و روح) پیدا کنیم.
بازی ورق چهار برگ (دل، گشنیز، پیک و خشت)، که ما خیلی با آن آشنا هستیم، در حدود سال ۱۴۸۰ در فرانسه اختراع شد. قدیمیترین بازی کارتی، که ما هنوز آن را بازی میکنیم، احتمالا بازی «Cribbage» و متعلق به قرن هفدهم است. بازی «بریج» تا اوایل قرن نوزدهم پدیدار نشد.
در دهه ۱۹۹۰، کارتها مورد بازبینی قرار گرفتند و بازیهایی مانند «Magic! The Gathering» معرفی و به طرز باورنکردنیای محبوب شدند. بازیهای کارتی همچنین به ترامپها (یک علاقه کلاسیک در مدارس بریتانیا) گسترش یافتند. ترامپها شامل آیتمهایی از ماشینهای مسابقهای گرفته تا فضاپیماها، تفنگچیان غربی و هیولاهای ترسناک هستند و در آن، بازیکنان آمار بالاترین کارتهایشان را مقایسه کرده و براساس آن برنده یا بازنده میشوند.
بازیهای رومیزی
بازی «کاروم» احتمالا قدیمیترین بازی رومیزی است (این بازی بسیار شبیه به بازی Tiddlywinks یا Shuffleboard است)، اما هیچکس نمیداند دقیقا کی و کجا، این بازی به وجود آمد. بازیهای «Pool»، «billiards» و «snooker» همگی اختراعات نسبتا جدیدی هستند و بازی «roulette» صرفا در قرن نوزدهم رسید.
مقاله پیشنهادی برای مطالعه:
تاریخچه کامل بازیهای تخته ای: از ظهور تا تکامل
شما تنها نیستید
همانطور که میبینید، بازیها یک تاریخچه غنی طولانی دارند. هر وقت تصمیم میگیرید یک بازی انجام دهید، تنها نیستید؛ انسانها طی قرنها مشغول انجام بازیها بودهاند. آنها بخشی از تجربه انسانی هستند.
بازیهای الکترونیک چطور؟
هنگام خواندن تاریخچه مختصری از بازی های الکترونیک، ممکن است شگفتزده شوید هنگامی که بفهمید اولین بازی الکترونیکی، قبل از کامپیوتر در ایالات متحده اختراع شد! در سال ۱۹۴۷ یک حق ثبت اختراع برای یک «دستگاه سرگرمی لوله کاتدی» بایگانی شد. در دهه ۱۹۵۰، و نیز در ایالات متحده، تعداد کمی از مردم شروع به انجام بازیهای کامپیوتری روی سیستمهای مرکزی کردند. این سیستمها برای اکثریت قریب به اتفاق مردم دور از دسترس بودهاند، زیرا سختافزار به شدت و به طرز نجومی گران بوده است.
اولین کنسول بازی، «مگناوکس ادیسه» بود که در سال ۱۹۷۲ عرضه شد. بازیهای «آرکید» مانند: «مهاجمان فضایی»، «پکمن» و … در سال ۱۹۷۸ متولد شده و در اوایل دهه ۱۹۸۰ بسیار محبوب شدند. در آن زمان، تعداد زیادی کنسول عرضه شد، اما در سال ۱۹۸۳ یک سقوط در صنعت بازی آمریکا، بیشتر کمپانیهای درگیر را نابود کرد. وقتی ژاپنیها کنترل اوضاع را به دست گرفتند و توسعه بازیهای ویدیویی را شروع کردند، بازهای کنسولی در سطح جهانی محبوب شدند، که نشان از سقوط کند بازیهای آرکید داشت.
«پیودیپای»، کمدین سوئدی و تولیدکننده وب، میگوید: «این روزها، هرکسی در مقطعی بازیهای ویدیویی را انجام داده است و بازیهای ویدیویی سرگرم کننده هستند.».
همانطور که میبینید، بازیها یک تاریخچه طولانی دارند و ریشه بازیهای الکترونیکی، درست به اولین بازیهای بشری برمیگردد. این طور نیست که اجدادمان به ما بگویند که بازیها نتیجه زنده بودنمان هستند. بازیها به DNA ما متصل شدهاند.
خلاصه تاریخچه مختصری از بازی ها
تاریخ بشر و بازیها به طرز جدایی ناپذیری در هم تنیده شدهاند. برای هزاران سال، مردم یک اجبار ذاتی برای بازی کردن داشتهاند و آن به این زودیها تغییر نخواهد کرد. در تاریخچه مختصری از بازی ها دیدیم که انسانها آنچه را نیاز داشتند، اختراع کردند، و میراثی ارزشمند از ابزارها را در طول قرنها برای ما به جا گذاشتند: از تاسهای بنیادی اما اعجوبه قدرتمند گرفته تا استراتژیسازی بیانتها در شطرنج و تا یک مجموعه از بازیهای تختهای مدرن که یک طیف کامل از پیچیدگی را در سطوحشان نشان میدهند. زمانی که درک کاملی از تکامل بازیها داشته باشید، میتوانید شروع کنید به گرفتن تصمیمات هوشمندانه درباره اینکه چه عناصری از بازیها را، ممکن است بخواهید در طراحیهای گیمیفیکیشن خود بگنجانید.